Acts 15

Yerusalem Sosi Bꞌeoma

1Ɨ nɨnda rɨga Yuda eriya ke tuwonj Antiyok wa, ɨ ket gar ke utkunda nany dɨde yɨngganwar auyaento da, “Ra wɨn maka ra Mosemna oramiti God ma obagendi tɨrɨr omni mal wugɨm ɨpka mɨle tamnɨkindam, wɨn makwa rɨrɨr im yɨrkokar okatam.” 2Ɨ Pol ake Banaba maka yɨmjatenonda onggɨtyam towaina ouyaena gatab. Sɨ ton ket yɨt bꞌugwatento onggɨt rɨga kɨma. Sɨ sosit ket singi yoramitonj rɨga ɨtmɨkitam Yerusalem sosi wa, nokɨm da ɨdenat ton onggɨtyam yɨt bꞌugwatena gatab bꞌobogɨl ongonjenyi dem ɨtmɨkitijog rɨga dɨde elda rɨga kɨma. Sɨ onggɨt penaemb ton abagɨkto Pol ɨ Banaba ɨ dɨde nɨnda rɨga towa pɨlwa ɨtmɨkitam. 3Seg ket Antiyok sosit opimemb obagɨki rɨga etmɨkisinonj, ɨ ton ket wuwonj Poinikiya nata dɨde Samariya nata de Yerusalem taun wa. Ɨ onggɨt obagɨki rɨgap kea nyatnyata usenena eito Poinikiya nata dɨde Samariya nata rɨja na re God ma obagɨki kesa rɨgap engento Yesum pɨlwa Tin gar ke okatam. Ɨ re komkesa gar ke utkunda nany dɨde yɨngganwar towaina yɨt utkundeno, ton ma sobijog na gar sam auka wuwenonj. 4Ɨ re ton opento Yerusalem taun wa, Yerusalem sosi ɨ ɨtmɨkitijog rɨga ɨ dɨde elda rɨgap kea ten simesime amnɨto. Seg ton ket ten wumɨr amnento komkesa gasa rɨna re God ton kɨma wɨko omnɨka eyeninonj. 5Ajɨ nɨnda gar ke utkunda Ju rɨgap yepiya re wekenonj Parisai rɨga bobo wɨngɨrɨnd, owɨnkɨto, dɨde endento da, “Men bꞌogla onggɨtyam God ma obagɨki kesa rɨga tengaindam God ma obagendi tɨrɨr omni mal wugɨm ɨpka mɨle omnɨkam, dɨde kwa bꞌogla towa pɨlwa bꞌingawa yɨt taramkindam Mosemna gog yɨt yɨmta undokam.”

6Sɨ ɨtmɨkitijog rɨga dɨde elda rɨgap yɨpand bꞌeomkurto onggɨt bebɨg gatab yɨt yɨr iyenam. 7Ɨ ton ket onggɨt gatab pɨnjog na yɨt yɨgleneno. Seg ket Petro utnyitonj dɨde ket ten amninonj da, “Kor nany dɨde yɨngganwar! Wɨn ke wumɨr aukɨtondam da sosi otomapu ke Godɨt ken nobagendonj wa wɨngɨrɨnd Tina bꞌogɨl yɨrkokar bage yɨt pɨtapɨta omnenam Tina obagɨki kesa rɨga wa pɨlwa. Ɨ re kon God ma bꞌogɨl yɨrkokar bage yɨt opurena yiyenond, ton kea ken nutkundeno, dɨde ket Yesund gar ke utkunda ke yokato. 8Ɨ kwa God re wumɨrjog e yɨbɨm komkesa rɨgaina gar. Ton kea towaina gar ke utkunda emjasinonj, dɨde ten ɨmɨnjog amninonj da ton re Tinajog rɨga im men re dɨde. Sɨ onggɨt penaemb Ton Yɨnayɨna Wɨngawɨnga towa akainonj odede yɨpa wɨp ɨt re mera pɨlwa re dɨde. 9Ɨ dɨde kwa, re ton Yesund gar ke utkunda ke yokato, ɨngkenaemb God towaina gar kɨlkɨp kesa amninonj mera pɨlɨnd re dɨde. Sɨ Ton makwa bu bꞌiyena mɨle yomnɨkonj mera pɨlɨnd dɨde towa pɨlɨnd. 10Men wumɨr im da mera bꞌuwar dɨde men ma rɨrɨr na yɨmta undokam komkesa gog yɨt, nokɨp bebɨgjog na aukɨto. Ajɨ wɨn singi ainindam onggɨtyam bebɨgjog gasa oramitam God ma obagɨki kesa bꞌauyaena rɨga wa pɨlɨnd. Sɨ yu nangga paim wɨn Godɨnd odede nenegɨr nya ke otonkena yiyenya? 11Goro men odede ramninum. Mop nokɨp men ɨmɨnjog ke yokasu da meda Yonggyam Yesumna wurar kae yɨrkokar yokatenyu odede yɨpa wɨp nya ke toda re dɨde.”

12Ɨ re komkesa rɨga utkundo onggɨtyam Petromna opurena, ton mumakesa na aukɨto. Ɨ onggɨt wɨnɨnd Pol ake Banaba yɨt apureninonda komkesa onggɨtyam yɨtkak rɨna re God ten engaenenonj dɨde ket amnɨkeninonj kɨd kesa kɨma danda wɨko dɨde moga kɨma danda wɨko God ma obagɨki kesa rɨga wa wɨngɨrɨnd. Ɨ ton ket mumakesa towaina yɨt nena utkundeno. 13Ɨ re ton yɨt seg awonda, Yakobo yindonj da, “Kor nany dɨde yɨngganwar! Ken nutkunda! 14Ɨ Simeon
15:14Nɨnda wɨnɨnd Petro ogenaya da “Simeon”, ɨ nɨnda wɨnɨnd da “Simon”.
Petro kea pɨta yomnonj odede da God re kea naska nɨnda rɨga akasinonj Tina obagɨki kesa rɨga wa wɨngɨrɨnd Tina nyɨ kɨma ogenayam.
15Ɨ kwa bageyam waina yɨtkak re yɨpa rɨrɨr im tina yɨt kɨma. Sɨ ɨja emb jɨ yɨna peband ɨrɨki yɨbɨm da,

16‘Sɨ ɨja emb jɨ Yonggyam yindeny yet ra onggɨtyam gasa tamnɨkiny dem.
Ra ket Dawidɨmna kantri tosmulis dem,
sɨ onggɨt kak kaemb Kon tɨtenjɨn dem,
ɨ Kon ket ɨta bꞌusaya tina osmuliti kantri orangen dem,
ɨ Kon kwa ket tangapinyɨn dem negɨr auki gasa onggɨt kantri wɨngɨrɨnd.
Ɨ Kon ɨta onggɨt kantrind onyisɨn dem.
Nokɨm da ɨdenat Ju rɨga wɨngɨrɨnd ɨrari komb rɨga dɨde komkesa God ma obagɨki kesa rɨga yena ra Koina nyɨ kɨma tagenairanj,
ton opima Yonggyamɨnd oraka iyenyi dem.’
18Ɨ Yonggyam re kea naskajog get kena wumɨr aukonj onggɨtyam gasa gatab.
19Sɨ God kea odede yindonj Tina obagɨki kesa rɨga gatab. Sɨ onggɨt paemb kon kikitum ɨdoka yɨt nitinjɨn da men ma ɨta ket bebɨg oramitenyu God ma obagɨki kesa rɨga wa pɨlɨnd yepiya re engkɨto Godɨm pɨlwa. 20Sɨ goro odede ramninum. Ajɨ men bꞌogla peba ɨrɨku dɨde ɨtmɨkisu towa pɨlwa da, ‘Goro kɨlkɨl gasa tawamina rɨnsim re bꞌanygɨnena god aidolɨm pɨlɨnd sɨ omnɨki wekeny. Ɨ goro tamnɨkinam negɨr bꞌiyena mɨle. Ɨ goro tangina kai etouki bꞌangga. Ɨ dɨde goro kus tanaikindam.’ 21Mop nokɨp re Ju rɨga kantri bꞌengabenga wa wetaweta auka wuwenonj, ton kea Mosemna gog yɨt pɨtapɨta omnena eyenento komkesa taun nata, ɨ ton ket ogenka eyenento ita Ju rɨga waina wɨram dɨde yɨr opmitena bibɨrɨnd towaina yɨr opmitenapu met nata. Ɨ ɨtemb mɨle re kea auka yikenenonj ngɨrpu yu. Sɨ nɨnda gog re yu rɨrɨrjog im omnɨkam.”

God ma Obagɨki kesa Rɨga wa pɨlwa Wumɨrwumɨr Yɨt Peba

22Onggɨt kak ke ket, ɨtmɨkitijog rɨga dɨde elda rɨgap yɨpand kupka Yerusalem sosi kɨma yɨmjato ɨtmɨkitam towainajog rɨga Antiyok taun wa Pol ake Banaba kɨma. Ɨ ton ket abagendo Yudas yena re kwa nyɨ yogenayo da Barsaba dɨde Sila. Ton re wɨp iyoi rɨga na ebnonda Yerusalem sosind gar ke utkunda nany dɨde yɨngganwar wɨngɨrɨnd. 23Ɨ ton ket peba yɨrɨko, dɨde ket towa peba akauto. Ɨja naemb jɨ ton onggɨt peband yɨtkak erɨkto.

  • “Sɨn re wa nany dɨde yɨngganwar im. Ɨ sɨn, ɨtmɨkitijog rɨga dɨde elda rɨga, simesime wen amnindam God ma obagɨki kesa sowa gar ke utkunda nany dɨde yɨngganwar yepim re wekeny Antiyok taunɨnd ɨ Siriya eriyand ɨ dɨde Kilikiya eriyand.
24
  • Sɨn ke utkundonda odede da sowa pɨlke nɨnda rɨga ke wuwenonj wa pɨlwa, dɨde yɨtkak opurena eyento. Sɨ ɨngkenaemb wɨn gar bebɨg akatentondam dɨde nonysɨpsɨp aukɨtondam. Ajɨ ma sɨnpiya ten engautondam wanɨm yɨt opurenam. Sɨ onggɨtyam towaina yɨtkak re ma sowaina ɨtmɨkiti im.
25Sɨ onggɨt paemb sɨn yɨpand nony menamena kɨma yɨmjatonda obagɨkam nɨnda rɨga dɨde ɨtmɨkitam wa pɨlwa yɨpand sowaina ukoi singi iyeni rɨga Banaba ake Pol ton kɨma. 26Banaba ake Pol ɨnsiemb jɨ rɨga yepiya re towaina yɨrkokar esɨngkandeninonda mera Yonggyam Yesu Kerisomna nyɨ map. 27Sɨ sɨn onggɨt paemb etmɨkisu Yudas ake Sila. Ɨ ton kwa opima wanɨm wumɨrwumɨr yɨt pɨtapɨta tamneninya onggɨtyam gatab rɨna re sɨn yɨmjatenonda. 28Yɨnayɨna Wɨngawɨngat sɨn wumɨr nomninonj, dɨde sɨn yɨmjatenonda odedemb da sɨn ma ɨta bebɨg oramisu wanɨm, ajɨ ɨnsima yɨtkak aramkindam rɨnsim re wanɨm rɨrɨrjog im. 29Sɨ wɨn goro kɨlkɨl gasa tawamina rɨnsim re bꞌanygɨnena god aidolɨm pɨlɨnd sɨ omnɨki wekeny! Ɨ goro kus tanaikindam! Ɨ goro tangina kai etouki bꞌangga! Ɨ dɨde goro tamnɨkinam negɨr bꞌiyena mɨle! Ra wɨn onggɨtyam bꞌingawa mɨle bꞌobogɨl owama teyenindam, opimemb re bꞌogɨl mɨle im taukanj wanɨm. Wɨn seo kɨma tekenyɨt Godɨm wɨpɨnd! Wɨdaembo!” 30Seg ket ton onggɨt peba kɨma yiwato, dɨde wuwonj Antiyok taun wa. Ɨ re ton opento Antiyok taun wa, ton ket yɨpand gɨlgɨl eomto sosi rɨga, dɨde ket peba akawo. 31Seg re ket rɨgap ɨtemb peba yogenko. Re ton utkundento onggɨtyam danda kɨma bꞌugowa yɨtkak, ton ma sobijog na ket sam aukɨto. 32Ɨ Yudas ake Sila re daka bageyam na ebnonda. Sɨ ton jogjog yɨt ke ugoeneninonda gar ke utkunda nany dɨde yɨngganwar, dɨde towaina gar ke utkunda danda amnɨkeninonda. 33Ɨ Yudas ake Sila nɨnda bibɨr kɨma na ebnonda Antiyok taunɨnd. Seg ket Antiyok sosi gar ke utkunda nany dɨde yɨngganwarɨp yɨpa diyamdiyam yomnɨko towanɨm, dɨde ten wɨdaemb yɨt amneno. Seg ton ket yiwatonda Yerusalem taun wa towa pɨlwa yepiya re ten etmɨkito. 34(Awɨr e)
15:34Nɨnda Grik peband da [Ajɨ Sila nony ke tɨrɨr yomnonj wɨmenam kwa sobijog ganggand de Antiyok taunɨnd, sɨ Yudas tinta yikonj Yerusalem taun wa.]
35Ɨ Pol ake Banaba omanda ebnonda Antiyok taunɨnd, ɨ ton ket jogjog rɨga kɨma Yonggyamɨmna yɨtkak ouyaena eyeninonda dɨde pɨtapɨta omnena eyeninonda.

Pol ake Banaba Wetaweta Awonda

36Ɨ nɨnda bibɨr kak ke, Pol Banaband yomnonj da, “Men bꞌogla kwa tɨtenjya dɨde odarena teyeninya gar ke utkunda nany dɨde yɨngganwar komkesa taun nata rɨkɨnd re men Yonggyamɨmna yɨtkak pɨtapɨta omnena yiyenonda. Sɨ men bꞌogla yɨr ongong reyenina rɨngmim ton wɨmena wuweny.” 37Ɨ Banaba singi awonj iyoyɨm Yoan yena re kwa yogenayo da Mak. 38Ajɨ Pol maka nony rɨrɨr awonj tin iyoyɨm ton kɨma, mop nokɨp naskand Yoan kemb towanɨm yɨm bꞌakawa pɨpmet yɨraronj Pampiliyand, dɨde maike ton kɨma yɨpand yikenonj onggɨtyam God ma bꞌogɨl yɨrkokar bage yɨt iyena wɨkom. 39Sɨ ton ket ma sobijog na komliu kɨma yɨt bꞌugwatenonda onggɨt gatab. Sɨ onggɨt penaemb ton ket towalenggyam wetaweta awonda. Ɨ Banaba ket Makɨnd yokatonj, ɨ ket gɨga nya ekonda Kipriyo ailan wa. 40Ɨ Pol yobagendonj Siland yɨpand menonɨm ton kɨma. Ɨ ket gar ke utkunda nany dɨde yɨngganwarɨp ten aramito Yonggyamɨmna wurarɨm pɨlɨnd ten wang iyoyɨm. Seg ket ton Antiyok ke yiwatonda. 41Ɨ ton ket ekenonda Siriya eriya dɨde Kilikiya eriya nata, ɨ kwa kea komkesa sosi bꞌugowa yɨt ke danda omnɨka eyeninonda.

Copyright information for GDR